Dostępność cyfrowa, a dostępność architektoniczna oraz informacyjno-komunikacyjna

Główne regulacje prawne w tych dwóch wymiarach dostępności obejmują ustawę z 19.7.2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. z 2019 r. poz. 1696)

Definiuje ona dostępność komunikacyjną jako:

• obsługę z wykorzystaniem środków wspierających komunikowanie się lub przez wykorzystanie zdalnego dostępu online do usługi tłumacza przez strony internetowe i aplikacje;
• instalację urządzeń lub innych środków technicznych do obsługi osób słabosłyszących, w szczególności pętli indukcyjnych, systemów FM lub urządzeń opartych o inne technologie, których celem jest wspomaganie słyszenia;
• zapewnienie na stronie internetowej danego podmiotu informacji o zakresie jego działalności – w postaci elektronicznego pliku zawierającego tekst odczytywalny maszynowo, nagrania treści w polskim języku migowym oraz informacji w tekście łatwym do czytania;
• zapewnienie, na wniosek osoby ze szczególnymi potrzebami, komunikacji z podmiotem publicznym w formie określonej w tym wniosku.

Z kolei realizacja wymogu dostępności architektonicznej obejmuje konieczność zapewnienia:

• wolnych od barier poziomych i pionowych przestrzeni komunikacyjnych budynków;
• instalacji urządzeń lub zastosowanie środków technicznych i rozwiązań architektonicznych w budynku, które umożliwiają dostęp do wszystkich pomieszczeń, z wyłączeniem pomieszczeń technicznych;
• informacji na temat rozkładu pomieszczeń w budynku, co najmniej w sposób wizualny i dotykowy lub głosowy;
• wstępu do budynku osobie korzystającej z psa asystującego;
• osobom ze szczególnymi potrzebami możliwości ewakuacji lub ich uratowania w inny sposób.

Aby móc w pełni uczynić zadość wymogom ustawy o dostępności cyfrowej, należy zatem poznać obydwie ustawy (o dostępności cyfrowej oraz o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami) oraz wdrożyć zalecenia jakie z nich wynikają.

Ustawa o dostępności cyfrowej nakłada na podmioty publiczne (w tym samorządy lokalne i ich jednostki) szereg obowiązków w zakresie obowiązkowej treści deklaracji dostępności. Szerzej na ten temat mówi artykuł „Co musi się znaleźć w treści Deklaracji Dostępności?”.

Zgodnie z prawem unijnym, a konkretnie załącznikiem do decyzji wykonawczej 2018/1523 Komisji Europejskiej, deklaracja dostępności (zwana też „Oświadczeniem w sprawie dostępności”) obejmuje kilka podstawowych elementów, jakimi są:

• określenie statusu pod względem zgodności
• wskazanie zakresu treściach niedostępnych
• informacja o sposobie komunikacji i danych kontaktowych
• informacja o trybie postępowania odwoławczego

Polski ustawodawca zdecydował jednak na rozszerzenie katalogu obligatoryjnych elementów włączając do deklaracji kwestie objęte regulacjami z zakresu dostępności informacyjnej oraz architektonicznej.

I tak, w art. 10 ust. 4, pkt 1-10 i ust. 5 ustawy z dn. 4 kwietnia 2019 mowa jest o obowiązku podania w deklaracji dostępności także informacji o dostępności architektonicznej oraz opisania sposobu obsługi klientów o szczególnych potrzebach (np. osób niesłyszących, niewidomych lub z ograniczeniami ruchu), co jest elementem dostępności informacyjno-komunikacyjnej.

W ten sposób deklaracja łączy w sobie aspekty dostępności zawarte w różnych regulacjach prawnych. Staje się on swoistym podsumowaniem rozwiązań z dziedziny dostępności, jakie dany samorząd lub inny podmiot publiczny wprowadził w życie. Warto o tym pamiętać sporządzając lub aktualizując ten dokument.